Op het punt waar de Maas en de Waal elkaar bijna raken ligt Alem. Alem is een schiereiland, bijna volledig omsloten door de Maas. Er wordt al vele jaren door verschillende partijen gekeken naar de mogelijkheden om rond Alem maatregelen te nemen gericht op waterstandsdaling en natuurontwikkeling.
Kansen voor integrale gebiedsontwikkeling
In en om Alem liggen volop kansen voor een integrale gebiedsontwikkeling. Gemeente Maasdriel benoemt haar focus in het Masterplan Maas: ontwikkeling van de toeristisch-recreatieve potentie, het versterken van het rivierenlandschap en de cultuurhistorische elementen zoals Fort Sint Andries en het verbinden van de dorpen Alem en Kerkdriel met de rivier. Dekker streeft naar duurzame grondstoffenwinning met maatschappelijke meerwaarden, die verder gaat dan het leveren van klei, zand en grond voor de grote bouwopgave van woningen en dijken in Nederland.
Dekker streeft naar duurzame grondstoffenwinning met maatschappelijke meerwaarde, die verder gaat dan het leveren van klei, zand en grond voor de grote bouwopgave van woningen en dijken in Nederland.
Historie
Honderd jaar geleden lag Alem in Brabant, maar door de kanalisatie van de Maas in de jaren ’30 van de vorige eeuw is Alem aan de andere kant van de rivier in Gelderland komen te liggen.
Doel
Afgelopen decennia hebben ingrepen in het rivierenlandschap veelal langs sectorale lijnen plaatsgevonden. Weliswaar werden daarbij integrale afwegingen gemaakt, de insteek vond primair vanuit één hoofddoel plaats. Met de aanpak voor Alem willen we dit doorbreken. Het hoofddoel is een integrale kwaliteitsverbetering voor het gebied, waarbij:
- meerdere doelstellingen in onderlinge samenhang worden nagestreefd,
- meerdere partners (publiek én privaat) de handen ineen slaan,
- oplossingen worden gezocht die bijdragen aan een kostengunstige realisatie.
Een integrale aanpak, zowel op inhoud, proces als financiën. De gebiedsontwikkeling Alem vormt hiermee een pilot waarmee kennis kan worden opgedaan voor de aanpak van IRM.
Partners
Gemeente Maasdriel en Dekker hebben gezamenlijk het initiatief genomen om te onderzoeken op welkemanier een integrale gebiedsontwikkeling opgepakt kan worden. Dit gebeurt in overleg met provincies Gelderland en Noord-Brabant, Waterschappen Rivierenland en Aa en Maas, Staatsbosbeheer, Rijkswaterstaat en het programmateam van de Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW).
Pilot Integraal Rivier Management
Op 25 november 2020 heeft de minister van Infrastructuur en Waterstaat een integrale gebiedsontwikkeling van het Eiland van Alem en Fort Sint Andries als pilot in het kader van Integraal Rivier Management (IRM) aangewezen. Hiervoor wordt er een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd gericht op de volgende doelen:
- Ontwikkeling van laag-dynamische riviernatuur in het uitwisselingspunt tussen Maas en Waal.
- Een kwaliteitsslag voor de leefbaarheid van het gebied door de ontwikkeling van de toeristisch-recreatieve potentie, het versterken van het rivierenlandschap en de cultuurhistorische elementen zoals Fort Sint Andries en het verbinden van Alem met de rivier en de omgeving.
- Duurzaam rivierbeheer door verbetering van de waterkwaliteit, rivierverruimende maatregelen met aandacht voor laagwaterproblematiek en optimale bevaarbaarheid voor de scheepvaart.
- Een duurzame grondstoffenwinning met maatschappelijke meerwaarden.
Het onderzoek richt zich op het gebied rond Alem en Fort Sint Andries, zoals weergegeven op onderstaande kaart.
Uitvoering Onderzoek
Voor de uitvoering van het onderzoek vormen Dekker en de betrokken (overheids)organisaties een stuurgroep en een projectgroep. Daarnaast worden de gebiedspartijen gevraagd om mee te denken in een klankbordgroep. De verwachting is dat het onderzoek in het derde kwartaal van 2021 gereed is. Op basis van het onderzoek kunnen de verschillende betrokken partijen besluiten nemen over een vervolg.
