2.000 km aan dijken vragen veel klei

2000 km aan dijken vragen veel klei

Nederland wordt beschermd door zo'n 17.700 kilometer aan dijken, duinen en andere waterkeringen. Onlangs is bekend geworden dat tussen nu en 2050 maar liefst zo’n 2000 kilometer aan primaire keringen zoals de rivierdijken aangepakt moet worden. Een enorme opgave, waarvoor ook veel klei nodig is.

Voor de versteviging van veel dijken wordt ook klei als bouwstof gebruikt. Geschikte dijkenklei bestaat voor een deel uit lutum, kleiplaatjes kleiner dan 2 µm, ofwel 0,002 mm. Die kleiplaatjes zijn chemisch gevormd en bestaan uit silicium- en aluminiumzouten. Een groot verschil met zand dat uit heel kleine rotsblokjes bestaat, door water, wind of temperatuurverschillen geërodeerd.

De klei wordt voornamelijk als dijkbekleding aangebracht. Samen met daarop groeiende gras of kruidenmengsel ontstaat een stevige buitenlaag voor het tegengaan van erosie door golven. Bovendien vergroot de kleiafdekking de waterdichtheid. Vanwege deze eigenschap wordt klei ook gebruikt om piping tegen de gaan, het onder de dijk doorstromen van water als gevolg van erosie.

50.000 m³ klei per kilometer

Hoeveel klei is er nodig voor al die dijkversterkingen? Dat is afhankelijk van de ingreep, of een dijk verhoogd moet worden of versterkt vanwege instabiliteit, piping of erosie. Gemiddeld genomen komen we op zo’n 50.000 m³ klei per kilometer. Op een totaal van 2000 kilometer dijkversterking is dat dus veel, heel veel klei die daarvoor nodig.

De zomerkade in de Willemspolder

Nieuwe zomerkade Willemspolder

Gezien de grote opgave om ons land droog te houden, heeft Dekker ook klei op het grondstoffenmenu heeft staan. De klei die Dekker wint in de uiterwaarden langs de rivieren hoeft dan niet ver vervoerd te worden. Zo heeft Dekker de nieuwe zomerkade in de Willemspolder met klei uit diezelfde Willemspolder bekleed.

Waterberging de Heuning

Maar niet altijd loopt kleiwinning synchroon met de een dijkversterkingsoperatie in de buurt, dan gaat de klei als deze geschikt is, naar een steenfabriek in de buurt om er bakstenen of dakpannen van te bakken. Ook kan de kleiwinning zelf onderdeel van klimaatadaptatie zijn, zoals de waterberging bij industrieterrein de Heuning bij Ochten. Meer weten? Lees het artikel.